PD/DD Oranı ile Hissenin Nabzını Tutmak

 

Borsada kazanç, çoğu zaman doğru soruyu sormakla başlar:

“Bu hisse gerçekten değerinin altında mı, yoksa sadece ucuz mu görünüyor?”

Yatırımcı için en kritik becerilerden biri, fiyatın arkasındaki gerçek değeri görebilmektir.

Bazı hisseler uçup gider ama şirket yerinde sayıyordur. Bazı hisseler yıllarca yatay seyreder ama içinde bir potansiyel taşır.

Bu ayrımı yapabilmek için, elinizde güvenilir bir ölçü olmalı. İşte tam bu noktada devreye girer PD/DD oranı, yani Piyasa Değeri / Defter Değeri.

Bu Oran Ne İşe Yarar?

Bir şirketin borsa değeriyle, bilançosunda yazan özkaynaklarının karşılaştırılmasıdır.

Yani:

📌 Piyasa Değeri = Hisse Fiyatı × Ödenmiş Sermaye (Hisse senedi adedi)

📌 Defter Değeri = Şirketin Özsermayesi = Varlıklar – Borçlar

📌 PD/DD = Piyasa Değeri ÷ Defter Değeri

Bu oran size şunu söyler:

“Bu şirketin borsadaki fiyatı, elindeki gerçek varlıklara göre makul mü?”

Bir Örnekle Anlatayım

XYZ A.Ş. isimli şirketin:

Hisse fiyatı: 10 TL

Ödenmiş sermayesi (yani hisse sayısı): 100 milyon

👉 Piyasa değeri: 10 × 100 milyon = 1 milyar TL

Özsermayesi (defter değeri): 1,5 milyar TL

👉 PD/DD: 1 milyar / 1,5 milyar = 0,67 (PD/DD < 1)

Bu ne demek?

Şirketin borsadaki fiyatı, sahip olduğu net varlıkların yalnızca %67’si kadar.

Yani “ucuz görünüyor”.

Ama...

Neden ucuz?

Şirket zarar mı ediyor?

Güven mi sarsılmış?

Sektör mü kötüleşiyor?

Bunlara bakmadan yalnızca orana göre karar verilmez.

Peki PD/DD > 1 Olursa?

Bu sefer şirket, defter değerinin üzerinde fiyatlanıyor demektir.

Neden?

Çünkü yatırımcılar gelecekte iyi işler bekliyor olabilir:

– Kârlılık artacak,

– Yeni pazarlara girilecek,

– Teknoloji veya marka değeri büyüyecek…

Ama dikkat:

Eğer fiyat yükseliyor ama şirketin kârı artmıyorsa, PD/DD şişmeye başlar.

Ve şişen her şeyin bir patlama ihtimali vardır.

Hisse Yükselirken Oran Nasıl Davranır?

Şirketin fiyatı arttıkça, piyasa değeri artar. (Hisse Fiyatı X Hisse Adedi = PD)

Bu da PD/DD oranını yükseltir.

Ama şöyle düşünün:

Eğer aynı anda şirketin kârı da artıyorsa, bu yükseliş sağlıklı bir büyümedir. (Elde edilen kâr özkaynaklara eklenir yani defter değeri artar.)

Fakat fiyat yükseliyor ama şirket aynı yerde sayıyorsa, o zaman oran şişer.

👉 Bu da balon riskidir.

Bu yüzden yatırımcının görevi şudur:

Fiyat artarken oranın nasıl değiştiğine dikkat etmek.

Sektöre Göre Değişir mi?

Kesinlikle evet.

Her sektörün doğası farklıdır.

Bankalar, gayrimenkul şirketleri, sanayi firmaları ve teknoloji şirketleri birbirinden çok farklı çalışır.

Yani PD/DD oranı “tek başına yüksek” diye bir şey değildir.

Önemli olan: Yüksek mi, ama neden yüksek? Düşük mü, ama neden düşük?

Sonuç: Bu Oran Yatırımcının Termometresidir

PD/DD oranı, bir şirketin değerine dair çok şey anlatır.

Ama bunu doğru okumayı bilmek gerekir.

Özellikle hisse fiyatı yükselirken bu oran:

Aşırı şişiyorsa: Risk büyür.

Dengede kalıyorsa: Şirket de büyüyor demektir.

PD/DD, bir hissenin finansal nabzını ölçmenin en yalın yollarındandır.

Ama unutmayın:

"Nabzı ölçmek yeterli değil, hastayı tanımak da gerekir."

Yani PD/DD sadece bir başlangıçtır. F/K, FD/FAVÖK, likidite oranları, borçluluk, kârlılık, temettü, sektör ve yönetim kalitesi gibi faktörlerle birlikte değerlendirilmelidir.