Nakit Akış Tablosu ve Finansal Sağlık
Finansal yönetim, bir işletmenin başarısının temel taşlarından biridir ve bunun en önemli unsurlarından biri de şüphesiz nakit akışıdır. Yatırım yaptığımız ya da yapmayı düşündüğümüz işletmenin sağlıklı bir şekilde faaliyet gösterebilmesi ve sürdürülebilirliğini sağlayabilmesi için nakit akışının doğru bir şekilde yönetiliyor olması hayati öneme sahiptir. Borsa yatırımcıları genellikle gelir tablosu ve bilançoya odaklanır ancak bu 2 ana mali tablolarla birlikte nakit akış tablosunu es geçmemek gerekir.
Nakit Akış Tablosu Nedir?
Nakit akışı, bir işletmenin belirli bir dönemde elde ettiği ve harcadığı nakit miktarını gösterir. Kısacası, cebinize giren ve çıkan paraların toplamıdır. İşletmenin operasyonlarını sürdürebilmesi, borçlarını ödeyebilmesi ve büyüme fırsatlarını değerlendirebilmesi için yeterli bir nakit akışına ihtiyacı vardır. Nakit akışının sağlıklı bir şekilde yönetilmesi, işletmenin genel finansal sağlığını etkiler.
Nakit akış tablosu, bir işletmenin belirli bir dönem boyunca elde ettiği ve harcadığı nakit miktarını gösteren finansal bir tablodur. Bu tablo, işletmenin finansal sağlığını ve likidite durumunu anlamak için kritik bir öneme sahiptir.
Nakit Akış Tablosunun Yapısı
Nakit akış tablosu, işletmenin nakit girişlerini ve çıkışlarını izler ve bu bilgileri: İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışları, Yatırım Faaliyetlerinden Nakit Akışları, Finansman Faaliyetlerden Nakit Akışları şeklinde üç ana kategoride toplar.
İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışı: İşletmenin temel faaliyetlerinden elde ettiği ve harcadığı nakit miktarını gösterir.
Yatırım Faaliyetlerinden Nakit Akışı: Uzun vadeli varlıklarla ilgili nakit hareketlerini gösterir. Arsa, bina, demirbaş vb. alım-satımlarından kaynaklanan nakit giriş çıkışları burada izlenir.
Finansman Faaliyetlerinden Nakit Akışı: İşletmenin finansal yükümlülükleri ve finansman faaliyetleri ile ilgili nakit hareketlerini gösterir. İşletme faaliyetlerinin finanse edilmesi ile ilgili kalemdir. Borç alınması, borç için ödenen faizler, temettü ödemeleri gibi işletme faaliyetleri için nakit giriş ve çıkışları burada izlenmektedir.
Nakit Akış Tablosunun Önemi
Gelir tablosu ve bilanço tahakkuk esasına göre düzenlenirken, nakit akış tablosu nakit esaslı olarak düzenlenir. Finansal analiz yaparken, yatırımcı kafası ile işletmenin satış, favök ve net kar gibi kalemlerine dikkat ederiz, gelir tablosu ve bilanço üzerinden çeşitli rasyolarla değerlendirmelerde bulunuruz ancak nakit akış tablosunu es geçmemeliyiz.
Yukarıda anlatmak istediğime bir örnekle biraz daha somut olarak bakalım.
Sade ve kolay anlaşılır olması açısından şöyle bir örnekle ilerleyelim. İncelediğimiz şirketin bulunduğu dönem içerisinde 100 milyon TL satış yaptığını, 30 Milyon TL SMM (satılan malın maliyeti), 10 Milyon TL de amortismanı olduğunu varsayalım. Bu faaliyetler sonucu 60 milyon TL net kar elde etmiş olduğumuzu düşünelim. Bu durumda kağıt üzerinde %60 gibi güzel bir net kar marjı ve 60 milyon TL tutarında net karımız görünmektedir.
Ancak tüm bunlar kağıt üzerinde güzel görünse de bu satışlardan alacağımız tutarı tahsil edemediysek ya da faaliyetlerimize devam edebilecek kadar bir tutarı nakit olarak kasamıza alamadıysak işletmenin finansal sağlığı tehlikeye girebilir, işletme iflas riski ile karşı karşıya kalabilir.
Yukarıdaki örneği basit bir şekilde gelir tablosu olarak hazırlayalım.
Gelir Tablosu
Satışlar +100.000.000 TL
SMM -30.000.000 TL
Amortisman gideri -10.000.000 TL
Dönem Karı 60.000.000 TL
Şimdi de Nakit Akış Tablomuzu düzenlemeden önce bilanço kalemlerindeki değişimlerin nakit akış tablosuna olan etkilerini anlamak adına birkaç örnek işlem gerçekleştirelim.
50.000 TL'lik ticari mal alımı yaptığımızı kabul edelim bu durumda bilanço aktiflerimizde bu tutarda artış oluşur, daha önce satış yaptığım ve alacaklı olduğum Alıcılar hesabına gelen nakit, bilançoda Alıcılar hesabını 250.000 TL düşürür, bilançomuzun pasif tarafında yer alan Satıcılar hesabını azaltacak şekilde 200.000 TL borç ödediğimizi kabul edelim. Bu durumda bilanço aşağıdaki şekilde etkilenecektir.
BİLANÇO
Aktif Pasif
Kar 60.000.000 TL
Amortisman +10.000.000 TL
Tic. Mal -50.000 TL
Alıcılar +250.000 TL
Satıcılar -200.000 TL
+70.000.000 TL İşletme Faaliyetlerinden N. A.
Görüldüğü üzere, Gelir Tablosunda gider olarak görünen ve kardan düşülen 10 Milyon TL gider olarak yazılacağı ve herhangi bir nakit çıkışına neden olmadığından, Nakit Akışı hazırlanırken tekrar kara eklendi.
Bilançoya etki eden işlemlere bakacak olursak; ticari mal alımı bilançoda aktiflerimizi artırırken nakit ödeme yaptığımız için nakit akışımıza eksi olarak yansıdı, Alıcılar hesabı bilançomuzda azalırken işletmeye nakit girişi olduğu için nakit akışımızı artırdı ve Satıcılara ödediğimiz nakit, bilançoda Satıcılar hesabını/borcumuzu azaltırken işletmeden nakit çıkışı olması nedeni ile nakit akışı hazırlarken eksi olarak yansıdı.
Tüm işlemler sonucu operasyonel olarak +70.000.000 TL nakit girişi (İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışı) gerçekleşti. Bu tutara Yatırım Faaliyetlerinden Nakit Akışı ve Finansman Faaliyetlerinden Nakit Akışını da dahil ederek Nakit Akış Tablosunu hazırlamış ve toplam nakit giriş çıkışımızın ne olduğunu görmüş oluruz.
Nakit Akış Tablosu analiz edilirken nakit çıkışlarının fazla olması her zaman olumsuz olarak değerlendirilemez. İşletme yeni kurulmuş ve faaliyetlerine yeni başlamış ise henüz faaliyet karı istenilen seviyelerde olmayabilir ve yapmış olduğu yatırımlar nedeni ile nakit çıkışı ağırlıkta olabilir. Nakit Akış Tablosuna bakarken aynı zamanda Bilanço ve Gelir Tablosuna da bakmak, konuyu bütün olarak ele almak gerekir.
Nakit akışı, bir işletmenin finansal yönetiminin temel taşlarından biridir. Sağlıklı bir nakit akışı, işletmenin sürdürülebilirliğini ve büyüme potansiyelini doğrudan etkiler. Bu nedenle, nakit akışını düzenli olarak izlemek, analiz etmek ve yönetmek, başarılı bir işletme yönetiminin ayrılmaz bir parçasıdır.
Finansal sağlığı korumak ve gelecekteki büyüme fırsatlarını değerlendirebilmek için nakit akışını etkin bir şekilde yönetmek, işletmenin uzun vadeli başarısını sürdürülebilir duruma getirecektir.
Hiç yorum yok: